Home
Sanskrit
About
am
See also
a ,
an ,
aḥ ,
aṃ ,
ānayāmi .
Sanskrit-English
Sanskrit-French
Sanskrit-German
Sanskrit-Latin
Sanskrit-Sanskrit
Specialized Dictionaries
Yates Sanskrit-English Dictionary
☞
p. 46, col. 1 .
am amati 1. a. To go; to serve; to sound. 10. a. To be sick; afflict.
Benfey Sanskrit-English Dictionary
☞
p. 44, col. 1 .
am AM, i. 1,
Par. , with
prep. also
Ātm. 1. To go. 2. To sound. — I. 10,
Par. To be ill (ved. ). The original
notion was ‘to be hard, strong, power-
ful.’ — Cf. aṃsa, āma, and many ved.
significations and derivatives; Lat.
emo, properly ‘to take,’ demo;
Monier-Williams Sanskrit-English Dictionary (1st ed.)
☞
p. 74, col. 2 .
am 1 . am, ind. quickly, a little.
☞
p. 74, col. 2 .
am 2 .
am, cl. 1. P.
amati, -mitum, Ved.
amiti or
amīti, to go; to go to or towards;
to serve or honour; to sound: Caus.
āmayati, -yi-
tum, to afflict with sickness or pain from disease; to
be afflicted or sick.
Lanman’s Sanskrit Reader Vocabulary
☞
p. 119, col. 2 .
√am (ámīti [634];
āmé; āmáyati). press on violently; harm;
caus. [1041
2 ], harm; be sick. [
cf. aṃsa. ]
Apte Practical Sanskrit-English Dictionary
☞
p. 148, col. 3 .
am ind.
1 Quickly.
2 A little.
☞
p. 148, col. 3 .
am 1
P. [
amati amituṃ, amita ;
Ved. pres.
amiti; amīti ]
1 To go; to go to or towards.
2 To serve, honour.
3 To sound.
4 To eat. 10
P. or
Caus. (
āmayati )
1 To come upon, attack, afflict with sickness or pain from disease.
2 To be ill or be afflicted or diseased. With
saṃ Ved. 1
A.
1 to convince oneself of, ascertain.
2 to ally or connect oneself with.
3 To fix or settle oneself.
Cappeller Sanskrit-English Dictionary
☞
p. 37 .
am amīti press on, harm (only
pp. emuṣám harmful, pernicious).
C. āmáyati suffer, be sick.
—abhi & pari = S.
Macdonell Sanskrit-English Dictionary
☞
p. 24, col. 3 .
am AM, am-īti, advance; cs. āmayati, be injured or ill.
Monier-Williams Sanskrit-English Dictionary (2nd ed.)
☞
p. 80, col. 1 .
1. am ind. quickly, a little, (
g. cā di ,
q.v. )
☞
p. 80, col. 1 .
2. am the termination
am in the comparative and other forms used as ind.,
e.g. pratarám , &c., (
g. svar-ādi ,
q.v. )
☞
p. 80, col. 1 .
3. am amati , to go,
L. ; to go to or towards,
L. ; to serve or honour,
L. ; to sound,
L. ; (
Imper. Ā. 2.
sg. amīṣva ;
aor. āmīt ;
cf. abhy-√ am ) to fix, render firm,
TS. ; (
perf. p. acc. sg. emuṣám for
emivā́ṃsam ) to be pernicious or dangerous,
RV. viii, 77, 10 :
Caus. āmáyati (
impf. ā́mayat ;
aor. Subj. āmamat ) to be afflicted or sick,
RV. ;
AV. ;
VS. (
cf. án-āmayat ).
Apte Enlarged Practical Sanskrit-English Dictionary
☞
vol. 1,
p. 199 .
am ind. 1 Quickly. -2 A little. cf. also aṃ sukhaṃ kaśmalaṃ duḥkhaṃ pūrṇaṃ dūraṃ gataṃ varam Enm.
☞
vol. 1,
p. 199 .
am 1 P. [amati , amitum , amita Ved. pres. amiti ; amīti ] 1 To go; to go to or towards. -2 To serve, honour. -3 To sound. -4 To eat. -5 To be pernicious or dangerous; varāhamindra emuṣam Rv.8.77.10.10 P. or Caus. (āmayati ) 1 To come upon, attack, afflict with sickness or pain from disease. -2 To be ill or be afflicted or diseased. -With sam Ved. 1 A. 1 to convince oneself of, ascertain. -2 to ally or connect oneself with. -3 To fix or settle oneself.
Burnouf Dictionnaire Sanscrit-Français
☞
p. 43, col. 1 .
*am am. amāmi 1;
p. āma; pp. amita et
ānta. Aller; aller à, adorer.
Résonner, retentir.
☞
p. 43, col. 1 .
*am am. āmayāmi 10, être malade.
Renou Terminologie grammaticale du Sanskrit
☞
vol. 1,
p. 59 .
☞
vol. 3,
p. 378 .
Böhtlingk and Roth Grosses Petersburger Wörterbuch
☞
vol. 1,
p. 366 .
1.
am indecl. gaṇa
cādi und
svarādi .
a) schnell ,
b) wenig VYĀḌI im ŚKDR.
☞
vol. 1,
p. 366 .
2.
am ,
ámati (ved.
amiti, amīti P. 7, 2, 34. 3, 95.)
gehen; einen Laut von sich geben; ehren DHĀTUP. 13, 22. part. perf.
emivaṃs schädlich, verderblich , acc.
emuṣám (der abw. Acc. beruht wohl auf Missverständniss der Form)
ṚV. 8, 66, 10 :
vàrā̀ham ; vgl.
NIR. 5, 4. und
emūṣa . part. perf. pass.
ānta oder
amita P. 7, 2, 28.
VOP. 26, 113. — Caus.
āmáyati DHĀTUP. 19, 69.
VOP. 18, 22.
1) befallen, beschädigen : mā câ nàḥ kiṃ cànāmâmat AV. 6, 37, 3. 10, 5, 23.
— 2) schadhaft, krank sein DHĀTUP. 33, 46. yasyā̂ ùdaràmāmâyat ṚV. 10, 86, 33. mo câ nàḥ kiṃ cànāmâmat VS. 16, 47. mūtrâṃ bhavatvā̀mayât AV. 9, 8, 10.
— Vgl. 2. ama , 1. amata , 3. amati , 1. amatra, amasa .
— abhi mit Gewalt gegen Jmd vorschreiten, plagen : kiṃ śū̂rapatni nàstvamàbhyâmīṣi vṛ̀ṣākâpim ṚV. 10, 86, 8. tamàbhyâmītì (vgl. P. 7, 2, 34. 3, 95, Sch. ) varûṇaḥ VS. 22, 5. ni dùrga îndra śnathihyàmitrā̂nàbhi ye nò martā̂so àmantî ṚV. 7, 25, 2. med. dass.: agnè tvamàsmadyûyòdhyamī̂vā̀ anâgnitrā àbhyamânta kṛ̀ṣṭīḥ ṚV. 1, 189, 3. part. abhyamita gefürchtet NIR. 6, 23. abhyamita oder abhyānta krank AK. 2, 6, 2 9. H. 459. Vgl. abhyamana, abhyamitra, abhyamin .
— vi part. med. ved. vyemāna KĀŚ. zu P. 6, 4, 120.
— sam med.
1) dringend angehen, sich Jmdes versichern : tvāmidèva tamamè samâśvàyurgàvyuragrê mathī̀nām VĀLAKH. 5, 8.
— 2) sich verbünden : na yanmìtraiḥ sàmamâmāna eti AV. 12, 3, 48.
— 3) unter sich festsetzen : etaddha devā bhūyaḥ samāmira itthaṃ naḥ so 'muthāsadyo na etadatikrāmāditi tatho evaita etatsamamante ŚAT. BR. 3, 4, 2, 13.
☞
vol. 5,
p. 1030 .
2.
am festmachen, festsetzen :
ṛ̀tamâmīṣva, ṛ̀tamā̂mīt TS. 2, 3, 5, 1. — caus. Bed.
1) zu streichen und die Stellen (lies 6, 57, 3 st. 6, 37, 3) unter
2) zu stellen.
— 2) ṚV. 9, 114, 4 (VS. 16, 47). 10, 59, 8. AV. 6, 53, 3.
— Vgl. anāmayant .
— sam
3) TS. 2, 2, 6, 2.
Grassmann Wörterbuch zum Rig Veda
☞
p. 89 .
am. Mit Macht herandringen (
vgl. áma, ámavat, ámati, aminá, ámīva, áṃsa), daher 1)
schädlich, verderblich sein; 2)
Caus. ,
Schaden leiden, schadhaft, krankhaft sein. Mit abhí, gegen jemand [A. ] andringen, ihn plagen.
sám, jemand [A. ] dringend angehen.
Stamm I. am:
-mīṣi abhi nas {912,8}.
Stamm II. amá:
-ánti abhí nas {541,2}.
Stamm III. áma:
-e sám tuā́m {1022,8}.
-anta abhí kṛṣṭī́s {189,3} (ámīvās).
Stamm d. Caus. āmáya:
-ati 2) yád … níṣ kṛtha {923,9}.
Imperf. d. Caus. ā́maya:
-at 2) yásyās udáram {912,23}.
Aor. d. Caus. āmama:
-at 2) mā́ te kím caná {885,8—10}; mā́ nas kím caná {826,4}.
Part. Perf. emivás, schwach emús:
-uṣám (schwache Form statt starker, falscher Accent) 1) varāhám {686,10}.
Böhtlingk Sanskrit-Wörterbuch in kürzerer Fassung
☞
vol. 1,
p. 94, col. 2 .
1.
am ,
*amati , *amiti (
gatyādiṣu , gatau śabde sambhaktau ) und
amīti festmachen , festsetzen. —
emuṣám Acc. das
Partic. perf.
schädlich , verderblich. — Caus. āmáyati Schaden leiden , schadhaft — , krank sein.
— Mit abhi Act. und Med. gegen Jmd (Acc. ) andringen , plagen. *abhyamita und *abhyānta krank.
— Mit pari bedrängen , plagen KĀṬH. 13,1.
— Mit *vi Partic. ved. vyemāna .
— Mit sam Med.
— 1) Sich Jmd verbinden.
— 2) sich verbünden.
— 3) unter sich festsetzen.
☞
vol. 1,
p. 94, col. 2 .
2.
*am Adv. — 1) schnell.
— 2) ein wenig.
Cappeller Sanskrit Wörterbuch
☞
p. 25, col. 1 .
am amīti vordringen. Caus. āmáyati Schaden leiden, krank sein.
Bopp Glossarium Sanscritum
☞
p. 16, col. 2 .
1.
am 1.
P. (
gatibhajanaśabdeṣu ) ire, colere, so-
nare.
☞
p. 16, col. 2 .
2. am 10. P. (roge ) aegrotum esse.
Vācaspatyam
☞
p. 316, col. 1 .
am avya0 cu0 ama —kvip svarādi0 . 1 alpe 2 śīghratāyāñca
Śabdakalpadruma
☞
vol. 1,
p. 81 .
am , vya, (am + kvip, svarāditvādavyayatvamasya .) śīghratā . alpaṃ . iti vyāḍiḥ ..
Bergaigne Études sur le lexique du Ṛgveda
☞
p. 123 .
Whitney Roots
☞
p. 3 .
√ am ‘injure’ present: [2.] amīṣi – [1.] áme etc. perfect: āmire emāna emuṣá ? emūṣá aorist: [3.] āmamat etc. verbal: ānta amita secondary: passive: amyate – causative: āmáyati etc. derivatives: áma amáti V. B. ámati V. B. ámatra RV. -ámana ŚB. aminá RV. ámīva V. + amla ? E. + āmá ? V. + ā́mana ? AV. MS. -amaya V. + -ā́mis ? RV. -āmayitnu V.