• Home
  • Sanskrit
  • About
  • aṭa

    See also aṭṭa, aṭṭaḥ.


    Wilson Sanskrit-English Dictionary

    p. 14.
    aṭa r. 1st cl. (aṭati) To move, to go or approach: with pari prefixed, to go round about, to roam, to rove, to ramble, to wander about, especially as a religious mendicant. 10th cl. (aṭayati) To slight.
    p. 14.
    aṭa mf. (-ṭaḥ-ṭā)

    1 Going.

    2 Roaming, wandering.

    E. aṭa, and ac aff.

    Yates Sanskrit-English Dictionary

    p. 12, col. 2.
    aṭa (ṭaḥ-ṭā-ṭaṃ) m. f. n. Wandering.

    Goldstücker Sanskrit-English Dictionary

    p. 29, col. 2.
    aṭa I. m. f. n. (-ṭaḥ-ṭā-ṭam) Roaming, wandering.

    II. f. (-ṭā) The roaming or wandering, esp. of a reli-

    gious mendicant. E. aṭ, kṛt aff. ac.

    Monier-Williams Sanskrit-English Dictionary (1st ed.)

    p. 11, col. 2.
    Aṭa, as, ā, am, roaming, wandering; (ā), f. the

    act or habit of roaming or wandering about, especially

    as a religious mendicant.

    Apte Practical Sanskrit-English Dictionary

    p. 27, col. 2.
    aṭa a. Wandering; kṣapāṭaḥ Bk. 2. 30 a night-roamer.

    Śabdasāgara Sanskrit-English Dictionary

    p. 12, col. 1.
    aṭa

    r. 1st cl. (aṭati) To move, to go or approach:

    with pāra prefixed,
    to go round about, to roam, to rove, to ramble, to wander about,
    especially as a religious mendicant. 10th cl. (aṭayati) To slight.

    p. 12, col. 1.
    aṭa

    mf. (-ṭaḥ-ṭā)

    1. Going

    2. Roaming. wandering

    E. aṭa, and ac aff.

    Apte Enlarged Practical Sanskrit-English Dictionary

    vol. 1, p. 36.
    aṭa a. Wandering; kṣapāṭaḥ a night-roamer. tataḥ kṣapāṭaiḥ pṛthupiṅgalākṣaiḥ khamānaśe Bk 2.30.

    Böhtlingk and Roth Grosses Petersburger Wörterbuch

    vol. 1, p. 81.
    aṭa (von aṭ) adj. herumschweifend, herumirrend: kṣapāṭa = niśācara BHAṬṬ. 2, 30.
    vol. 5, p. 959.
    aṭa , wegen patnyāṭa ist wohl āṭa (s. d.) anzunehmen.

    Vācaspatyam

    p. 95, col. 1.
    aṭa gatau bhvādi0 saka0 para0 seṭ . aṭati āṭīt .
    bho vaṭo bhikṣāmaṭeti si0 kau . pari + parito bhramaṇe
    paryyaṭan .
    p. 95, col. 1.
    aṭa gagau idit bhvā0 ātma0 saka0 seṭ . āṇṭate āṇṭiṣṭa .

    Kṛdantarūpamālā

    p. 10.
    (11) ‘aṭa gatau’ (I-bhvādiḥ-295 saka. seṭ. para.)

    āṭakaḥ-ṭikā, āṭakaḥ-ṭikā, aṭiṭiṣakaḥ-ṣikā, 1 aṭāṭakaḥ-ṭikā;

    aṭitā-trī, āṭayitā-trī; aṭiṭiṣitā-trī, aṭāṭitā-trī;

    aṭan-paryaṭan-ntī, āṭayan-ntī; aṭiṭiṣan-ntī;

    aṭiṣyan-tī-ntī, āṭayiṣyan-tī-ntī, aṭiṭiṣiṣyan-ntī-tī;

    āṭayamānaḥ, āṭayiṣyamāṇaḥ, aṭāṭyamānaḥ A;

    aṭ, aṭau-aṭaḥ;

    aṭitam, āṭitam, aṭiṭiṣitam-taḥ-tavān; aṭāṭitam-taḥ tavān;

    aṭaḥ, B 1 paryāṭī, 2 bhikṣāṭaḥ, C rātrimaṭaḥ 3 rātryaṭaḥ, aṭiṭiṣuḥ, āṭiṭayiṣuḥ, 4 kulaṭā, aṃṭāṭaḥ, aṭanaḥ V;

    aṭitavyam, āṭayitavyam, aṭiṭiṣitavyam, aṭāṭitavyam;

    aṭanīyam, āṭanīyam, aṭiṭiṣaṇīyam, aṭāṭanīyam;

    āṭyam, āṭyam, aṭiṭiṣyam, aṭāṭyam;

    īṣadaṭaḥ-duraṭaḥ-svaṭaḥ;

    aṭyamānaḥ, āṭyamānaḥ, aṭiṭiṣyamāṇaḥ, aṭāṭyamānaḥ;

    āṭaḥ, āṭaḥ, aṭiṭiṣaḥ, aṭāṭaḥ;

    aṭitum, āṭayitum, aṭiṭiṣitum, aṭāṭitum;

    aṭṭiḥ, aṭā, āṭanā, paryāṭanā, aṭāṭā 5, aṭiṭiṣā, āṭiṭayiṣā, aṭā 5 ṭyā;

    paryaṭanam, āṭanam, aṭiṭiṣaṇam, aṭāṭanam;

    aṭitvā, āṭayitvā, aṭiṭiṣitvā, aṭāṭitvā;

    paryaṭya, samāṭya, samaṭiṭiṣya, samaṭāṭya;

    āṭam 2, aṭitvā 2, āṭam 2, āṭayitvā 2, aṭiṭiṣam 2, aṭiṭiṣitvā 2, aṭāṭam 2; aṭāṭitvā 2;

    aṭaviḥ R, aṭavī;

    [Footnote]1. ‘sūcisūtri—’ (vā. 3-1-22) iti yaṅ . ‘aṭāṭakaḥ’ ityatra ‘yasya halaḥ’

    (6-4-49) iti yakārasya lopaḥ ‘ato lopaḥ’ (6-4-48) ityakāralopaḥ .

    [Footnote]A. ‘aṭāṭyamāno'raṇyāni sasītaḥ

    sahalakṣmaṇaḥ’ bha-kā. 4-2

    [Footnote]B. ‘amleṭakaiḥ cākaṭucāṭubhāṣitairaṭaiḥ

    paṭatsaṃraṭitāñjanotkaraiḥ’ dhā. .

    1-39. 5.

    [Footnote]1. ‘supyajātau ṇinistācchīlye’ iti

    (3-2-78) ṇiniḥ .

    [Footnote]2. ‘karmaṇyaṇū’ (3-2-1) iti aṇ .

    [Footnote]C. ‘nārāyaṇe rāśrimaṭāṅganānāmasātaye

    tatra janiṣyamāṇe’ vāsudevavija-

    yakāvye 3. 1.

    [Footnote]3. ‘rātreḥ kṛti vibhāṣā’ (6-3-72)

    iti mum vā .

    [Footnote]4. śakandhvāditvāt (vā. 1-1-64) pararūpam .

    [Footnote]V. nandyāderākṛtigaṇatvāllyuḥ .

    [Footnote]5. ‘parisaryāparicaryāmṛgayāṭāṭyā-

    nāmupasaṃkhyānam’ vā (3-3-101)

    iti śe yakiṭyaśabdasya dvitvam,

    pūrvabhāge yakāranivṛttirdīrghaśca nipā-

    tyate . kevalaṃ gamanamātramarthaḥ .

    [Footnote]5. ‘parisaryāparicaryāmṛgayāṭāṭyā-

    nāmupasaṃkhyānam’ vā (3-3-101)

    iti śe yakiṭyaśabdasya dvitvam,

    pūrvabhāge yakāranivṛttirdīrghaśca nipā-

    tyate . kevalaṃ gamanamātramarthaḥ .

    [Footnote]R. auṇādikau śabdau .